Straffe KLJ'er Saar Borgmans (17) combineert paardrijden met acrobatie

Ziet menselijke piramides bouwen, zoals veel KLJ’ers tijdens sportfeesten doen, er moeilijk uit? Ga dan maar eens kijken naar Saar Borgmans (17) van KLJ Arendonk. Zij doet acrobatische trucjes op een paard in galop, ook wel ‘voltige’ genoemd. Ze werd al Belgisch kampioen, maar haar ambities blijven groot. “Deze zomer wil ik naar het wereldkampioenschap!”

Wanneer we aankomen in de manege in Ravels, is Saar spectaculaire kunstjes aan het uitvoeren op de rug van haar paard. In het midden van de piste staat haar vader Dirk, die het paard via een touw in rondjes laat galopperen. Vol bewondering kijken we toe tot Saar klaar is met haar oefeningen en ons komt uitleggen wat ze hier precies doet. “Ik doe aan voltige,” vertelt Saar, “een sport die acrobatie en gymnastiek combineert, maar dan op de rug van een paard. We doen oefeningen die een beetje op turnen lijken, terwijl het paard in cirkels loopt. Bij de kinderen stapt het paard nog, maar zodra je elf jaar bent, gebeurt alles in galop.”

Hoe kom je op het idee om zoiets te doen?

(lacht) “Ik volgde als kind paardrijlessen, totdat mijn paard geblesseerd geraakte. Daardoor moest ik op een heel groot paard rijden, maar dat ging niet: ik was er te klein voor. Iemand zei me toen dat ik eens moest langskomen op zaterdagvoormiddag, want dan vonden er voltigetrainingen plaats. Misschien was dat wel iets voor mij? Zo gezegd, zo gedaan. Ik ging een keertje kijken en was meteen verkocht.”

“Veel voltigeclubs zijn er niet in België – ik denk zo’n vijftien, waarvan de meerderheid in Vlaanderen. Per club zijn er gemiddeld een vijftiental leden. Er zijn hier trouwens weinig paarden die voltige kunnen lopen. Er wordt hier in elk geval niet veel reclame gemaakt voor de sport. In landen als Nederland, Frankrijk en Duitsland is voltige veel bekender. Duitsland is ook een echt topland, veel kampioenen komen van daar.”

Voltige ziet er heel spectaculair uit. Train je vaak?

“Er kruipt wel wat tijd in. Meestal train ik twee keer per week mijn oefeningen met het paard: een keer alleen met mijn vader en een keer bij voltigeclub De Kempen. Zo’n training duurt ongeveer twee uur, maar daar blijft het niet bij. Thuis train ik ook nog op kracht en lenigheid, want dat is nodig. Ook het paard heeft aparte trainingen nodig, bijvoorbeeld om goed te leren luisteren en om het wedstrijdklaar te maken.”

“Het paard waarmee ik vandaag train, is mijn eigen paard en heet Loverboy. Het is een nieuw paard en moet nog veel leren. Eerst trainde ik met Hermes: die staat bij mij thuis, maar deel ik met een ander meisje. Met Hermes heb ik ook al wedstrijd gelopen. Het paard wordt al een beetje ouder, dus gaan we stilletjes aan overschakelen naar Loverboy. Hermes zal belangrijk blijven en kan op termijn mijn reservepaard worden, want we hebben samen al veel bereikt.”

Hoe gaat een wedstrijd in zijn werk?

“De sport is opgedeeld in verschillende categorieën en proeven. In mijn categorie – Junior 2, het hoogste voor mijn leeftijd – doet iedereen dezelfde verplichte reeks van tien oefeningen. Daarna doen we een vrije kuur van een minuut. Tijdens die vrije kuur mag je zelf de muziek en de oefeningen kiezen. Op basis van hoe goed je die uitvoert, krijg je punten. Wie de hoogste score haalt, wint.”

Heb je al veel wedstrijden gewonnen?

“In 2018 ben ik vice-Belgisch kampioen geworden in de Children-klasse van 11 tot 14 jaar. In 2021 ben ik Belgisch kampioen geworden in de Junior 2-klasse en in 2022 werd ik ook vice-Belgisch kampioen. Daarnaast nam ik vorig jaar deel aan het Europees kampioenschap in Hongarije, waar slechts drie personen per land aan mogen deelnemen. Je kan er geraken door voldoende punten te scoren tijdens internationale wedstrijden. Als meer dan drie personen het nodige aantal punten halen, bepalen selectieproeven wie geselecteerd wordt. Dit jaar wil ik naar het wereldkampioenschap en daar in de eerste helft eindigen.”

Amai, wat een palmares! Hoe bereid je je voor op zo’n wedstrijd?

“We beginnen al een dag op voorhand, dan vlechten we de manen van het paard in. Alles moet piekfijn in orde zijn, dus wassen we het paard de ochtend van de wedstrijd. Ook ik moet me opmaken: ik doe schmink op en doe mijn clubkledij aan. Een uur voor de wedstrijd beginnen we het paard op te warmen. Tot slot doe ik mijn voltigepakje aan, vlak voordat de wedstrijd begint. En dan is het showtime.” 

Er kruipt duidelijk heel wat tijd in voltige. Hoe combineer je dat met KLJ?

“Ik ga enkel op vrijdagavond naar de +16-activiteiten. Leiding ben ik niet, al zou ik dat misschien wel graag zijn. Vroeger vielen de activiteiten altijd op zaterdag en op zondag. Als ik dan leiding was, zou ik te vaak moeten zeggen dat ik niet kan komen. Dat is stom voor de medeleiding. Ik ben dus vooral geen leiding wegens tijdgebrek, maar ik ben wel héél graag lid!”

Tekst: Fleur Van Dyck