Het Brein over auteursrecht op foto's

Een tijdje geleden kreeg ik een opmerkelijke vraag in mijn mailbox. Op de website van een KLJ-afdeling kon je alle ledenboekjes downloaden. In één van die boekjes, eentje uit 2009, stond een foto van Kim Clijsters. De foto was eigendom van persagentschap Belga. Omdat de afdeling de foto destijds niet had aangekocht en die zonder toestemming gebruikte, moet ze nu een boete betalen van 340 euro.

Voor portretrecht hoeft geen enkele formaliteit, zoals een copyrightteken of watermerk, vervuld te worden. Bovendien blijft het recht gelden tot 70 jaar na de dood van de auteur. Deze inbreuk is dus zeker nog niet verjaard. De verantwoordelijkheid voor het gebruik van foto’s ligt wettelijk helemaal bij de gebruiker. Als je foto’s van het internet gebruikt, controleer dan eerst of er auteursrechten gelden op de foto. Is dat het geval, dan kan je die niet zomaar gebruiken.

Belga heeft een gigantisch fotoarchief en veel van haar foto’s zijn zonder bijschrift of watermerk te vinden via Google. Om inbreuken tegen het portretrecht te vinden en te beboeten heeft Belga sinds kort een firma aangesteld om het internet te scannen, op zoek naar foto’s uit hun bestand. De foto in het boekje werd dus door een automatische zoekmachine ontdekt. Omwille van de grootte van het fotoarchief gebeurt de zoektocht op het internet in verschillende kleine fases. Nog lang niet alle foto’s van Belga zijn dus gescand. We verwachten dat deze eerste ontdekking lang niet de laatste zal zijn.

Controleer je eigen website en andere digitale communicatiekanalen en verwijder alle bestanden waar inbreuken in staan of zouden kunnen staan. Als je binnenkort een boete zou ontvangen die over portretrecht en het gebruik van foto’s gaat, neem dan zeker contact op met het KLJ-secretariaat. We volgen de cases van nabij op en gaan in gesprek met Belga en het bedrijf dat naar de foto’s zoekt. Maak bovendien in je toekomstige communicatie alleen gebruik van foto’s die je zelf gemaakt hebt of van foto’s waarvan je weet dat je ze mag gebruiken.